Wijzigingswet beperking toegang UBO-registers naar Tweede Kamer
Eind 2022 heeft het Europese Hof van Justitie de uitspraak gedaan dat de verplichte publieke toegang tot het UBO-register in de Europese anti-witwasrichtlijn onvoldoende onderbouwd is. In het UBO-register staat informatie over de uiteindelijk belanghebbende (ultimate beneficial owner) van zowel vennootschappen en andere juridische entiteiten als trusts en soortgelijke juridische constructies. Naar aanleiding van de uitspraak van het Europese Hof heeft de toenmalig minister van Financiën het UBO-register tijdelijk gesloten, in afwachting tot de aangepaste nieuwe wetgeving.
Eind mei 2023 heeft het ministerie van Financiën de Wijzigingswet beperking toegang UBO-registers ter consultatie voorgelegd. Deze wet moet de (beperkte) toegang tot het UBO-register regelen. Vanuit Adfiz hebben wij gereageerd op deze consultatie. Adviseurs die bemiddelen in levensverzekeringen vallen onder de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en krijgen daarom volgens het wetsvoorstel weer toegang tot het UBO-register.
In de Sanctiewet worden financieel adviseurs niet rechtstreeks genoemd. In praktijk wordt de (UBO-) check vanuit de Sanctiewet vaak door schadeverzekeraars uitbesteed aan financieel adviseurs. In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel Wijzigingswet beperking toegang UBO-register staat het volgende: “Het enkel verrichten van het UBO-onderzoek voor de verzekeraar biedt onvoldoende grondslag om financieel adviseurs (een extra grond tot) toegang te geven tot de UBO-registers met dit wetsvoorstel. Nader zal nog worden bezien of er bij de uitwerking van legitiem belang bij algemene maatregel van bestuur ruimte is om de financieel adviseurs via deze route toegang te geven tot de UBO-registers. Wel is het mogelijk om het cliëntenonderzoek uit te besteden.” Een adviseur die op basis van de Wwft wel toegang krijgt tot het UBO-register, mag van deze bevoegdheid geen (kruislings) gebruik maken als het gaat om schadeverzekeringen.
Gevolmachtigde agenten krijgen wel zelfstandig toegang tot het UBO-register, op basis van de bevoegdheden die de gevolmachtigde heeft. In de toelichting op het wetsvoorstel staat ondermeer: “De gevolmachtigd agent neemt daarmee een andere positie in dan financieel adviseur. Op grond hiervan dienen gevolmachtigd agenten, zowel voor verplichtingen die volgen voor verzekeraars uit de Wwft, als uit de Sanctiewet 1977, ook dezelfde toegang te krijgen als de verzekeraar.”
Als de Wijzigingswet beperking toegang UBO-register door de Tweede en Eerste Kamer is aangenomen, zal het UBO-register weer opengesteld worden voor partijen die daarvoor in aanmerking komen, volgens de wet.