De ijshagel van 2016 in Brabant, de overstromingsramp in Limburg van 2021 en de extreme drielingstormen Dudley, Eunice en Franklin van 2022 zijn recente voorbeelden van (zeer) extreem weer. Door klimaatverandering zullen we hier vaker mee te maken krijgen. Dat vraagt om aandacht voor en advies over deze risico’s.
In Limburg sprong de overheid na de overstromingsramp nog bij door ruimhartig te zijn; ook voor zaken die (sinds kort) wel verzekerbaar waren, maar waarvan de huidige verzekeringsmogelijkheden niet algemeen bekend waren. Het kabinet waarschuwde echter ook dat in de toekomst bij dergelijke rampen verzekerbare schades niet opnieuw onder de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts*) zullen vallen.
Waarom nu verhoogde aandacht voor klimaatrisico’s?
- Klimaatrisico’s nemen toe en veranderen.
- Klimaatrisico’s hebben in het verleden minder of andere aandacht gehad dan ze vandaag verdienen.
- Klimaatrisico’s blijken op dit moment vaak nog niet optimaal verzekerd of verzekerbaar.
- Kennis over risico’s en preventie enerzijds en beschikbaarheid van dekkingen zijn volop in ontwikkeling.
Wat vind je in dit kennisportaal?
Verzekeraars, adviseurs en klanten gaan hier mee aan de slag. Adfiz helpt adviseurs met dit kennisportaal, waarin informatie over
- Rollen voor jou als adviseur
- Soorten klimaatrisico’s
- Verzekerbare en onverzekerbare risico’s
- Preventie en klimaatadaptatie
Rol Adviseur
Klanten en stakeholders kijken naar adviseurs als belangrijke speler om consumenten en bedrijven beter voor te bereiden op klimaatrisico’s. Wat kun je allemaal doen?
Bewustwording
Veel klanten zijn zich niet volledig bewust van klimaatrisico’s, hoe goed ze er tegen verzekerd zijn en wat ze zelf kunnen doen om risico’s te verkleinen. Het delen van kennis over klimaatrisico’s is een belangrijke rol die je als adviseur kunt vervullen.
Via deze link vind je algemene informatie over klimaatrisico’s en tools die kunnen bijdragen om de bewustwording bij klanten te vergroten.
Achtergrondinformatie
De AFM publiceerde in 2021 het rapport “De invloed van Klimaatverandering op schadeverzekeringen” en wil dat consumenten zich hier bewuster van zijn. Verzekeraars moeten duidelijk communiceren over dekkingsvoorwaarden en de overheid moet meedenken over oplossingen voor onverzekerbare schade.
In reactie op het rapport hebben verzekeraars aangegeven dit niet zonder adviseurs te kunnen: “Als we een echte doorbraak in het bewustzijn van onze klanten willen bereiken, zullen we het toch echt met zijn allen moeten doen.” (5 vragen over verzekerbaarheid van het klimaat)
Verzekerbare risico’s verzekeren
Verzekerbare risico’s zullen in toekomst niet meer ruimhartig onder een Wts worden meegenomen. Verzekeraars breiden hun dekkingen uit en toekomstige coulance bij onverzekerde maar wél verzekerbare schade is minder waarschijnlijk. Uit zorg voor je klant en je zorgplicht is het belangrijk bij zowel zakelijke als particuliere klanten te kijken welke verzekerbare klimaatrisico’s nog niet verzekerd zijn, en in hoeverre dat een bewuste keuze van de klant is en of je deze keuze goed hebt vastgelegd.
Als het gaat om verzekerbaarheid van klimaatrisico’s zijn verzekeraars volop in beweging. In opdracht van Adfiz heeft Poliskraker een analyse gemaakt van de dekking voor klimaatrisico’s bij de belangrijkste verzekeringen en verzekeraars.
Download hier de analyse van dekkingsvoorwaarden door Poliskraker (alleen voor leden)
Achtergrondinformatie
Minister van Financiën Sigrid Kaag heeft in haar “Kamerbrief Beleidsagenda voor duurzame financiering” aangekondigd te willen verkennen hoe de verzekerbaarheid van klimaatgerelateerde schade te verbeteren. Ze wil samen met de verzekeraarssector bekijken of en op welke wijze de overheid een rol kan spelen om te zorgen dat de fysieke risico’s van klimaatschade voldoende worden gedekt.
Preventie en klimaatadaptatie
Zowel verzekeraars als toezichthouders wijzen op het belang van preventie. Niet alle klimaatschade is verzekerbaar. Sowieso is het voorkomen van schade beter dan herstellen: het scheelt de klant veel leed, maar het kan ook nodig zijn om het verzekeren van klimaatschades betaalbaar te houden nu de risico’s toenemen.
Kijk hier voor een overzicht van preventietips bij verschillende klimaatrisico’s
Achtergrondinformatie
De aarde warmt op en het klimaat verandert. Nederland moet zich voorbereiden op de risico’s van het veranderende klimaat en hierop de omgeving aanpassen (klimaatadaptatie). Niets doen betekent dat er tot 2050 tussen de € 77,5 en 173,6 miljard aan klimaatschade kan ontstaan. Overheden en toezichthouders zien een rol voor de verzekeringssector om klimaatadaptatie te bevorderen. De Europese toezichthouder EIOPA heeft een rapport gepubliceerd waarin ze toelicht hoe de sector verzekeringnemers kan stimuleren om de verzekerde risico’s te beperken door gebruik te maken van de bij hen beschikbare gegevens, deskundigheid en risicobeoordelingscapaciteit. EIOPA adviseert (her)verzekeraars in overweging te nemen om door middel van risicogebaseerde prijsstelling, contractvoorwaarden en acceptatiestrategie, maatregelen te treffen voor het aanpassen aan en het beperken van klimaatverandering. Dit is ook van belang voor je advies aan klanten.
Financiële planning
Sommige klimaatrisico’s zijn nog niet of juist niet meer verzekerbaar. Hier ligt een uitdaging voor de sector en overheid om oplossingen te realiseren. Tot die tijd is het in ieder geval van belang dat klanten in hoog risicogebieden zich ook van niet-verzekerbare risico’s bewust zijn en de keuze hebben hier maatregelen tegen te nemen. Een sprekend voorbeeld zijn verzakkingen door langdurige droogte die intussen niet meer verzekerbaar zijn. In haar recente rapport vindt AFM het belangrijk dat consumenten hier in hun financiële planning rekening mee kunnen houden als zij een huis kopen of verbouwen.
Soorten klimaatrisico's
Veel klanten zijn zich niet volledig bewust van klimaatrisico’s, hoe goed ze er tegen verzekerd zijn en wat zelf kunnen doen om risico’s te verkleinen. Het delen van kennis over klimaatrisico’s is een belangrijke rol die je als adviseur kunt vervullen. Hieronder vind je de belangrijkste klimaatrisico's op een rij, met algemene informatie die je met klanten kunt delen en tools die kunnen bijdragen de bewustwording bij klanten te vergroten.
Bliksem
Door klimaatverandering stijgt het aantal zomerse en tropische dagen. Onweersbuien zullen dan ook vaker voorkomen. Daarmee stijgt de kans op bliksemontladingen en dus op schade door blikseminslag. Hoe warmer het wordt, hoe groter die kans is: per graad opwarming neemt het aantal bliksemontladingen toe met 10 tot 15 procent.
Droogte
In de toekomst kunnen Nederlandse zomers vaker droog zijn. Dat hangt onder meer af van veranderingen in de windrichting. Oostenwind zorgt voor droog en warm weer. Risico’s van droogte zijn onder meer tegenvallende oogsten, verzilting van meren en rivieren door lage waterstanden, natuurbranden en verzakkingen.
Hagel
Klimaatverandering leidt tot meer onweer tijdens hete zomerdagen. Er is een sterke relatie tussen onweer en hagel. Deze hagel, ook wel ‘zomerhagel’ genoemd, bestaat uit harde, massieve en enigszins doorzichtige ijsklompen. In zware buien kunnen ze meer dan 5 centimeter groot zijn. Deze hagel kan veel schade veroorzaken, aan gebouwen en kassen, auto’s of gewassen. De kans op extreme hagel in de zomer kan over dertig jaar verdubbelen, verwacht het KNMI.
Overstroming
Door klimaatverandering valt (geconcentreerd) meer regen en stijgt de zeespiegel. Nederland is goed voorbereid op overstromingen. Rivierbeddingen zijn verbreed, de dijken en de kust worden voortdurend versterkt. Toch blijven overstromingen een reëel risico. Bijvoorbeeld na het overlopen of breken van dijken door extreme neerslag, of door een grote hoeveelheid smelt-of regenwater uit het buitenland. Er kan ook water binnenstromen vanuit zee.
Regen
Door klimaatverandering komt extreme neerslag vaker voor. In de afgelopen honderd jaar verdubbelde het aantal buien waarin meer dan 30 millimeter regen valt. Deze buien vallen vaak in de zomer en het meest in de kustgebieden. Extreme neerslag kan schade veroorzaken door lekkende daken en wateroverlast op straat.
Sneeuw, vorst en ijzel
Door klimaatverandering worden de winters zachter. Het KNMI verwacht dat daardoor de kans op gladheid in de winter afneemt. Ook de kans op vorstschade zal afnemen. Wat wel toeneemt, is de kans op extreme sneeuwbuien. Tijdens die buien valt extreem veel sneeuw in korte tijd. Dit kan schade veroorzaken; bijvoorbeeld doordat daken instorten. Ook kan het vaker voorkomen dat de vorst plotseling invalt. Dit kan leiden tot vorstschade bij gewassen. In combinatie met regen kan het ook leiden tot ijzelschade.
Wind
Het stormrisico in Nederland kan toenemen als het klimaat extreem verandert en de wereldwijde temperatuur stijgt met 4,5°C. Bij een kleinere temperatuurstijging verwacht het KNMI weinig verandering in het aantal stormen (windkracht 9, 10 en 11) en de kracht van stormen. Tornado’s (windvlagen met een snelheid tussen de 120 en 250 kilometer per uur) en orkanen (windkracht 12) komen weinig voor in Nederland. Het is nog onzeker of het aantal tornado’s en orkanen zal toenemen. In het huidige klimaat komen perioden voor met veel extreme wind, afgewisseld door perioden waarin het weinig stormt. De grootste schade ontstaat tijdens stormen in de zomer en de herfst. De bomen staan dan vol in het blad en vangen veel wind.
Klimaatrisico's per gebied
Risico’s gaan meer leven als ze op jouw situatie zijn toegespitst. Het kan helpen klanten in beweging te krijgen als je ze helpt inzien welke (toekomstige) dreigingen van overstromingen, wateroverlast, droogte en hitte in hun gebied van toepassing zijn.
De Klimaateffectatlas geeft je hier een eerste indruk van. Met de zoomfunctie heb je de mogelijkheid om naar de eigen gemeente in te zoomen. Voor elk van de thema’s zijn verschillende kaartlagen beschikbaar.
Bronnen: Verbond van Verzekeraars, Klimaateffectatlas
Verzekerbare en onverzekerbare risico's
Het klimaat verandert en de kans op extreem weer neemt toe. Dat betekent dat er ook een grotere kans is op schade. Door bliksem, hagel, overstroming, regen, sneeuw, vorst, ijzel of wind. Welke schade is verzekerd? En: welke schade niet? Welke schade is optioneel te verzekeren?
Het Verbond van Verzekeraars heeft hierover samen met ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een infographic gemaakt. De informatie op deze website gaat uit van de veelal standaard geldende uitgebreide voorwaarden voor particuliere en zakelijke verzekeringen. Het is een goed eerste overzicht en kan helpen klanten hierover te informeren.
Bij de keuze voor een specifieke verzekering gaat het uiteraard om de precieze dekkingen. Daarom hebben wij Poliskraker opdracht gegeven hiervan een diepgaande analyse te maken. In dit overzicht vind je de uitkomsten voor de belangrijkste verzekeraars. Overigens is duidelijk dat veel verzekeraars bezig zijn voorwaarden aan te passen op klimaatrisico’s. Het overzicht gaat uit van de feitelijk geldende voorwaarden. Waar meer info bekend is over voornemens tot wijziging of standaard coulante behandeling is dat onder ‘extra informatie’ toegevoegd. Risico’s die overal zijn uitgesloten zijn wel in het overzicht opgenomen, omdat het ook belangrijk is dat klanten beseffen welke klimaatrisico’s niet verzekerbaar zijn.
Download: Analyse polisvoorwaarden op klimaatrisico’s
(On)verzekerbaarheidscasus: Overstroming 
Klimaatverandering vergroot de kans op overstromingen en dus ook op onverzekerbare overstromingen. Verzekeraars zoeken al geruime tijd naar oplossingen, waarbij gekeken wordt naar publieke, private en gecombineerde oplossingen. Duidelijk is in ieder geval dat als compensatie vooraf niet goed geregeld is dit niet alleen directe schade oplevert voor gedupeerden én hun financiers, maar ook zorgt voor onzekerheid, vertraging en extra vervolgschade door ontbrekende schaderegelingsprocessen.
Het Verbond heeft in 2020 een position paper uitgebracht die onder meer ingaat op de meerwaarde van verzekeren bij catastrofes, zoals een overstroming, door snelle schadeafhandeling, het weer opstarten van een toch al hard getroffen economie en het vooraf stimuleren van schadebeperkende maatregelen.
In Nederland is het individuele verzekeraars tot op heden niet gelukt om op grote schaal een volledige overstromingsverzekering te bieden. Dit komt door onvoldoende bewustzijn, antiselectie, cumulatierisico en de aanwezigheid van de overheidscompensatie. Het Verbond heeft de afgelopen jaren verschillende initiatieven aangedragen, maar deze zijn om verschillende redenen gestrand. De landen om ons heen hebben wel dergelijke systemen.
Lokale overstromingen
Het Verbond heeft in 2018 een adviesrapport overstromingen uitgebracht. Daarin adviseert het verzekeraars om in de opstal- en inboedelpolis ook dekking te bieden tegen lokale overstromingen. Hoe individuele verzekeraars dit advies hebben opgevolgd vind je terug in de polisvoorwaardenanalyse van Adfiz met Poliskraker. Duidelijk is dat er voldoende dekking in de markt is de Wts voor deze risico’s niet (meer) van toepassing zal zijn.
Regionale/nationale overstromingen
Voor schade door grote rivieren en zee zijn burgers en bedrijven afhankelijk van overheidssteun op basis van politieke besluitvoering achteraf, via de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts). Vooraf is er dus onzekerheid over de tegemoetkoming en het uitkeringspercentage (tegemoetkoming is altijd gedeeltelijk) en de afhandeling is minder efficiënt. Het Verbond heeft een aantal oplossingsrichtingen voorgesteld, waarbij de verzekeringssector en de overheid samen het resterende ‘gat’ tussen de compensatiesystemen dichten.
(On)verzekerbaarheidscasus: Bodemdaling
Bodemdaling, verdroging en een lage grondwaterstand veroorzaken schade aan de Nederlandse woningvoorraad. Klimaatverandering, grondwaterpeilbeheer en funderingstypen spelen een rol. Door het lage grondwaterpeil ontstaat schade aan houten en ondiepe funderingen. Maar ook aan muren en kozijnen door verzakking van funderingen.
Het Verbond van Verzekeraars heeft dit in 2020 laten onderzoeken door Deltares. Naar schatting 750.000 – 1.000.000 woningen lopen het risico op verzakking en instorting bij daling van het grondwaterpeil. Bij het merendeel van de panden zijn de verwachte herstelkosten beperkt, tussen € 500 - € 10.000. Bij een kleiner deel van de panden zullen grondige herstelwerkzaamheden en/ of een nieuwe fundering nodig zijn: hier kunnen de kosten oplopen tot € 30.000 - € 120.000. Wat betreft bodemdaling is het risico dusdanig zeker én groot dat verzekeren geen oplossing is. De laatste vier verzekeraars hebben sinds 2016 dekking voor dit risico beëindigd. Het is daarmee een miljardenrisico voor huizenbezitters en hun hypotheekverstrekkers. Een groot deel van die schade kan nog voorkomen worden.
Een coalitie van de Vereniging Eigen Huis, Verbond van Verzekeraars, Aedes (woningcorporaties), NVB en het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek pleiten voor nationale regie en een Deltaplan Aanpak Funderingsschade.
De AFM wijst in haar rapport over klimaatverandering en schadeverzekering vooral op het feit dat zolang er geen andere oplossingen komen consumenten zelf verantwoordelijk zijn. Zij stelt dat het gegeven de grote schadelast en grote impact van dergelijke schade belangrijk is dat consumenten zich bewust zijn van dit risico en zo nodig zelf maatregelen treffen. Daarbij is het risico op verzakking voor een specifieke woning redelijk te voorspellen en kunnen consumenten hier rekening mee houden bij de aanschaf of het geplande onderhoud van een woning.
Preventie
Zowel verzekeraars als toezichthouders wijzen op het belang van preventie. Niet alle klimaatschade is verzekerbaar. Sowieso is het voorkomen van schade beter dan herstellen: het scheelt de klant veel leed, maar het kan ook nodig zijn om het verzekeren van klimaatschades betaalbaar te houden nu de risico’s toenemen.
Particulier
Het voorkomen van schade is natuurlijk altijd beter dan herstellen. Doe je voordeel met deze preventietips, zodat je goed voorbereid bent op noodweer. Het bespaart je schade en gedoe.
Bekijk de preventietips per risico:
Droogte
- Minder tegels: Hoe minder tegels in de tuin, hoe makkelijker het regenwater in de bodem kan zakken. Daarnaast biedt het verwijderen van bestrating meer ruimte aan flora en fauna en het natuurlijke bodemleven. Ook houdt het groen in jouw tuin de grond koeler waardoor er minder water verdampt.
- Bodembedekking: Vervang tegels of beton waar mogelijk door kiezels, grind of schelpen. Deze bodembedekking of 'bestrating' voorkomt dat onderliggende aarde uitdroogt. Aarde onder kiezels, grind of schelpen blijft koeler en vochtiger.
- Waterafvoer: Hemelwaterafvoeren, zoals dakgoten en regenpijpen, zijn vaak gekoppeld aan de riolering. Om ervoor te zorgen dat regenwater in een aangrenzende sloot, wadi, ondergrondse waterbuffer of regenton belandt, kun je de hemelwaterafvoer afkoppelen van het riool en ergens anders naartoe leiden. Let op: Het is niet de bedoeling om alle afvoeren naar het riool los te koppelen. Het regenwater zorgt er namelijk ook voor dat de riolering schoon wordt gespoeld.
Hagel
- Stalling voertuigen: Grote hagelstenen kunnen auto's flink beschadigen. Is er hagel op komst? Zet de auto binnen als dat mogelijk is. Dit geldt ook voor caravans en campers.
- Glas: Woon je in een huis met veel glas zoals bijvoorbeeld een serre met dak van glas? Wees je dan bewust van het risico op schade door een hevige hagelbui. Zorg bijvoorbeeld voor reserveglas als je daar opslagruimte voor hebt. Zo kun je het glas bij beschadiging snel vervangen en grotere schade voorkomen.
Neerslag
Korte termijn
- Maak ramen, deuren en kozijnen waterdicht en plaats een drempel voor de kelder, begane grond en tuindeuren. Ook een gootje kan helpen om het water weg te leiden. Zo verklein je de kans dat water naar binnen stroomt.
- Houd dakgoten schoon. Een volle, vuile dakgoot kan bij hevige neerslag voor lekkage zorgen. Heeft jouw woning een plat dak? Zorg er dan voor dat de afvoer vrij is.
- Controleer de regenpijp op verstoppingen. Aan de onderkant kan je ook een ontlastputje plaatsen, zodat water vrij weg kan stromen als het riool de afvoer niet aan kan. Of vang water op door middel van een regenton, regenwater-hergebruikinstallatie of infiltratiekratten.
- Loopt het water niet weg via het riool en loopt het via de gevel naar binnen? Koppel de hemelwaterafvoer ter hoogte van het 'maaiveld' los en laat het regenwater in de tuin lopen.
- Controleer ramen op ruitschade.
- Houd plaatmateriaal, plastic en zandzakken bij de hand om water tegen te houden.
- Plaats een tijdelijke waterkering (waterstopper) in kozijnen om water buiten het gebouw te houden.
- Ga je op vakantie? Licht iemand in die weet hoe te handelen bij extreme neerslag.
Lange termijn
- Heb jij inzicht in het wateraccumulatierisico van het dak van jouw huis? Zo niet, dan is het verstandig om het dak te laten controleren door een gespecialiseerd adviesbureau of constructeur. Wateraccumulatie is de opeenhoping van water op één plek. Als de afvoer niet goed werkt, blijft het water liggen en zorgt voor druk op de dakconstructie.
- Een andere manier om de hoeveelheid regenwater, dat van het dak op de grond terechtkomt, te verminderen is het aanleggen van een groendak. Hierbij wordt de dakbedekking voorzien van speciaal voor dit doel ontwikkelde, onderhoudsvrije vegetatie. Zodra het regent, zuigen de plantjes zich vol, waardoor er minder hemelwater de regenpijp instroomt.
- Heb je een kelder waar spullen zijn opgeslagen? Plaats deze spullen op een verhoging van minimaal 10 centimeter. Dit kan door middel van een stelling, houten pallets, bakstenen of houten blokken.
- Voorkom overlast van grondwater in de kelder, souterrain en garage. Zorg dat deze goed waterdicht zijn en zorg voor een goede afwatering door middel van een dompelpomp. Controleer de dompelpomp jaarlijks op goed functioneren.
- Haal tegels uit de tuin zodat het regenwater de grond kan intrekken. Zo voorkom je dat het water een weg zoekt naar andere plekken of het overvolle riool. Leg voor noodweer lagere delen aan in de tuin waar water tijdelijk naartoe kan.
- Wateroverlast kan ook veroorzaakt worden door stijgend grondwater. Maak vloeren waterdicht of richt de kruipruimte anders in. Leg waardevolle spullen niet in kelders of op de begane grond. Het waterdicht maken van vloeren en kelders is professioneel werk, dus laat je adviseren door een deskundige.
Onweer
- Veilige plek: Blijf bij hevige onweersbuien binnen. Kan dat niet? Schuil in geval van nood in een auto. Let op: Raak geen metaal aan zoals hekken, antennemasten en lantaarnpalen.
- Elektrische apparatuur: Trek stekkers en kabels van elektrische apparatuur uit het stopcontact. Vergeet de elektrische apparatuur in de keuken niet.
Overstroming
- Opslag in kelders: Sommige huizen hebben een kelder. Bij hevige waterval in een korte tijd is de kans groot dat de afwatering het niet meer aankan. Water kan dan vanuit de tuin of vanaf de straat een kelder instromen. Heb jij een kelder? Zet spullen in de kelder niet op de grond, maar op een verhoging van ongeveer tien centimeter. Denk aan stellingkasten of planken aan de muur. Zo blijven jouw spullen droog in geval van wateroverlast.
- Zandzakken: Het komt voor dat door hevige regenval straten blank komen te staan. Als jij op de begane grond, aan de straat woont is het verstandig om zandzakken bij de hand te hebben. In geval van noodweer helpen deze zandzakken om het water van buitenaf tegen te houden.
Storm
Korte termijn
- Zet tuinmeubilair en parasols binnen of maak ze goed vast. Zorg ook dat bloempotten, vuilcontainers, pergola’s en barbecues niet kunnen omwaaien.
- Onderhoud de bomen in jouw tuin, want ieder jaar zorgen afbrekende takken voor veel schade.
- Controleer of dakpannen en daklood niet los liggen of verschoven zijn. Controleer ook de bevestiging van dakkoepels, golfplaten, satellietschotels, vlaggenmasten en antennes.
- Plaats auto's, indien mogelijk, niet onder een boom als er storm op komst is.
Lange termijn
- Zorg voor goed geschilderd en onderhouden houtwerk.
- Een schutting is een windvanger. Controleer daarom of deze nog stevig staat en vervang rotte onderdelen.
- Controleer of de randen van het dak en de bitumineuze of kunststof daklagen goed vastzitten. Daarmee voorkom je dat de wind eronder slaat en het dak of een deel ervan eraf blaast.
- Controleer of grind gelijkmatig over het dak is verspreid. Meestal rolt grind weg uit de hoeken van het platte dak. Daardoor kan de wind de dakbedekking omhoog zuigen. Plaats bijvoorbeeld betonnen tegels in de hoeken. Voordat je dat doet, moet je wel advies inwinnen bij een bouwkundig adviesbureau, aannemer of constructeur. Misschien is het niet mogelijk om het dak te verzwaren.
- Laat rieten daken eens per jaar door een rietdekkersbedrijf controleren op zwakke plekken. Dat voorkomt niet alleen stormschade, maar zorgt er ook voor dat het dak langer meegaat.
- Controleer eens per jaar het bevestigingsmateriaal van de dakkoepels, lichstraten en golfplaten. Kitnaden kunnen uitgedroogd zijn. Door druk en zuiging van de wind gaan de bevestigingen wel eens loszitten.
- Controleer of het metselwerk van het gebouw en de schoorsteen nog voldoende stevig is. Zie erop toe dat er geen scheuren in zitten en dat het voegwerk goed is.
Meer inspiratie voor klanten om hun woning, tuin en buurt voor te bereiden op hitte, regen en droogte vind je bijvoorbeeld op de site van Amsterdam Rainproof
Zakelijk
Door de juiste preventieve maatregelen te treffen, kan een onderneming schade en gedoe door extreem weer beperken.
Waarschuwingsinformatie
Veel klimaatrisico’s worden vooraf aangekondigd. Goede informatie kan dan schade voorkomen. Een voorbeeld daarvan is een abonnement op een weerstation die ver van tevoren waarschuwt voor zware weersomstandigheden. Zo kunnen op tijd schadebeperkende maatregelen worden genomen zoals het binnenzetten van voertuigen of het plaatsen van zandzakken.
Calamiteitenplan
Daarnaast zorgt een (rampen)calamiteitenplan dat snel op een calamiteit gereageerd kan worden en schade niet onnodig lang doorloopt. Onderzoek welke risico's jouw bedrijf loopt en zoek naar oplossingen zoals bijvoorbeeld uitwijkmogelijkheden, extra preventieve voorzieningen en maak vooraf afspraken met leveranciers, personeel en de gemeente.
Droogte
- Minder bestrating: Hoe minder bestrating het bedrijfsterrein heeft, hoe makkelijker regenwater in de bodem kan zakken. Het verwijderen of verminderen van bestrating biedt daarnaast meer ruimte voor flora en fauna en natuurlijk bodemleven. Het groen houdt het terrein koeler, waardoor water minder snel verdampt. Zo blijft de grond koeler en vochtiger.
- Bodembedekking: Vervang tegels of beton waar mogelijk door kiezels, grind of schelpen. Deze bodembedekking of 'bestrating' voorkomt dat onderliggende aarde uitdroogt. Aarde onder kiezels, grind of schelpen blijft koeler en vochtiger.
- Waterafvoer: Hemelwaterafvoeren, zoals dakgoten en regenpijpen, zijn vaak gekoppeld aan de riolering. Om ervoor te zorgen dat regenwater in een aangrenzende sloot, wadi, ondergrondse waterbuffer of regenton belandt, kun je de hemelwaterafvoer afkoppelen van het riool en ergens anders naartoe leiden. Let op: Het is niet de bedoeling om alle afvoeren naar het riool los te koppelen. Het regenwater zorgt er namelijk ook voor dat de riolering schoon wordt gespoeld.
Hagel
- Stalling voertuigen: Zet motorrijtuigen en werkmaterieel binnen of onder een overkapping. Heb je geen mogelijkheid om voertuigen veilig te stallen? Leg dan dekens, noppenfolie of een speciale hagelhoes op de voertuigen om ze te beschermen tegen hagelstenen.
- Lichtstraten en dakramen: Maak een meerjarenplan voor het onderhouden en vervangen van lichtstraten en dakramen. Deze zijn namelijk onderhevig aan veroudering door UV-straling.
- Fruitteelt: Bescherm fruitteelt door toepassing van hagelnetten. De hagelnetten komen in aanmerking voor de milieu-investeringsaftrek.
Neerslag
- Wateraccumulatie: Heb jij inzicht in het wateraccumulatierisico van het dak van het bedrijfspand? Zo niet, dan is het verstandig om het dak te laten controleren door een gespecialiseerd adviesbureau of constructeur. Wateraccumulatie is de opeenhoping van water op één plek. Als de afvoer niet goed werkt, blijft het water liggen en zorgt voor druk op de dakconstructie.
- Drempels: Zorg dat het vloerniveau van het gebouw hoger ligt dan het straatniveau. Leg een extra drempel aan of verhoog de drempel. Vaak zijn schuren, garages, winkels of een koekoek(souterrain) niet voorzien van een drempel.
- Opslag goederen: Staan goederen of inventaris op de begane grond of in een kelder? Plaats deze zaken dan op minimaal 10 centimeter van de vloer. Dit kan door middel van een stelling, houten pallets, bakstenen of houten blokken.
Onweer
- Installatie bliksemafleider: Om de kans op blikseminslag te verkleinen, kan een bedrijfspand worden voorzien van een uitwendige bliksemafleider conform NEN-EN-IEC 62305. De juiste beveiligingsklasse kan vastgesteld worden aan de hand van de risicoklasse-indeling. Na installatie is het belangrijk dat de installatie periodiek wordt gecontroleerd op een goede werking. Zo kunnen eventuele gebreken tijdig worden hersteld.
- Voorkom schade door overspanning: Een blikseminslag of inductie (ontlading zonder inslag) kan leiden tot overspanning via het elektriciteitsnet en overige geleidende leidingen in gebouwen. Hierdoor kan ernstige schade ontstaan aan vitale (digitale) apparatuur en aansturingen van de verschillende installaties. Ook ontladingen op verre afstand kunnen overspanning veroorzaken. Schade door overspanning kan grote gevolgen hebben voor de bedrijfscontinuïteit. Sluit apparatuur eventueel aan op glasvezelkabel.
- Beveiligingsplan: Om een afgewogen beveiliging en de juiste apparatuur te kiezen, is het noodzakelijk dat een erkende installateur de beveiligingen aanbrengt aan de hand van een beveiligingsplan (conform de NEN-EN-IEC 62305 en de Nederlandse praktijkrichtlijn NPR 8110).
Overstroming
- Zandzakken: Het komt voor dat door hevige regenval straten blank komen te staan. Bevindt jouw bedrijf zich (deels) op de begane grond? Dan is het verstandig om zandzakken bij de hand te hebben. In geval van noodweer helpen deze zandzakken om het water van buitenaf tegen te houden.
- Waterkerende afsluiting: Het is ook een mogelijkheid om het terrein rondom het bedrijfspand te voorzien van een gemetselde of betonnen muur met een waterkerende afsluiting.
Onweer
- Bevestiging externe zaken: Controleer regelmatig of reclameborden, schotels, antennes, vlaggenmasten en dergelijke goed bevestigd zijn.
- Glas: Heeft het bedrijfspand veel glas? Sla dan reserveglas in. Zo kun je kapot glas snel vervangen en grotere schade voorkomen. Houd wel rekening met jouw eigen veiligheid. Een ruit kan bij veel wind makkelijk breken of omwaaien.
Klimaatadaptie
Wil een klant verder gaan dan de belangrijkste preventiemaatregelen en zijn persoonlijke situatie verder aanpassen op de veranderende klimaatomstandigheden? Dan is het Kennisportaal Klimaatadaptatie hét platform in Nederland om te raadplegen.
Het Kennisportaal Klimaatadaptatie wil bijdragen aan het doel om Nederland klimaatbestendiger en waterrobuuster te maken. Het portaal ondersteunt de Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS) en het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie dat onderdeel is van het nationaal Deltaprogramma.
Het Kennisportaal Klimaatadaptatie is bedoeld voor overheden, bedrijven, docenten en studenten, maatschappelijke organisaties en inwoners. Zij vinden hier alle belangrijke informatie die hen kan helpen om Nederland klimaatbestendig en waterrobuust in te richten.
Het kennisportaal wordt beheerd en onderhouden door Stichting CAS (Climate Adaptation Services), in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Je vindt hier allerhande kennis gesorteerd per klimaatthema (wateroverlast, hitte, droogte, overstroming) en per sector (zoals landbouw, recreatie, gezondheid en ICT).
Met een handige keuzehulp hulpmiddelen vind je makkelijk je weg naar de beschikbare tools die helpen bij het in kaart brengen van
- Gevolgen van klimaatverandering
- Kosten en baten van klimaatadaptatie
- Adaptatiemaatregelen
- Regels en wetgeving
- Monitoring
Bronnen: Verbond van Verzekeraars, Kennisportaal Klimaatadaptatie
* Wts
Als Nederland getroffen wordt door een overstroming door zoet water, een aardbeving of een andere ramp (zoals bedoeld in artikel 1 van de Wet veiligheidsregio’s) dan kan de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts) van toepassing worden verklaard. In dat geval kunnen onder andere particulieren en bedrijven in aanmerking komen voor een tegemoetkoming van de overheid in de geleden schade en de gemaakte kosten als gevolg van de ramp.
Echter, op grond van de Wts wordt nooit een volledige schadevergoeding toegekend. De Wts is een vangnet voor schade die niet verzekerbaar, niet verhaalbaar en niet vermijdbaar is. (zie art 4.3)
<