Adviesbegrip in de Wft

Het ministerie van Financiën heeft onderzoek laten doen naar de gevolgen van een eventuele verruiming van het adviesbegrip in de Wft. Hoewel minister Kaag aangeeft dat er de komende periode nog gewerkt gaat worden aan het in kaart brengen van de voor- en nadelen, schrijft zij ook in haar brief: “De keuzes die consumenten in het experiment hebben gemaakt geven daarmee geen directe aanleiding om het adviesbegrip uit te breiden naar de beheerfase.“ Wij zijn van mening dat deze uitkomsten juist redenen genoeg zijn om het adviesbegrip wél uit te breiden.   

Adviesbegrip Wft: hoe zit het ook alweer? 
Volgens de definitie in de Wft gaat het bij adviseren over het in de uitoefening van een beroep of bedrijf aanbevelen van een of meer specifieke financiële producten aan een bepaalde consument of cliënt. De gangbare interpretatie is jarenlang geweest dat dit ging over zowel het adviestraject rond het afsluiten van een nieuw financieel product als over de aanpassing of verlenging van een bestaand product. Dus de definitie zag op zowel de afsluitfase als de beheerfase van een product. 

Eind 2021 kwam de AFM met een nieuwe interpretatie, waarbij het begrip advies alleen slaat op een nieuw af te sluiten financieel product. Zie ook ons ledenbericht hierover. In dat bericht wordt ook aangegeven dat we met het ministerie van Financiën en de AFM in gesprek gaan over deze nieuwe en beperktere interpretatie. Dit heeft er ondermeer toe geleid dat het ministerie van Financiën het genoemde onderzoek heeft laten uitvoeren. 

Resultaten onderzoek 
Voor het onderzoek naar de mogelijke gevolgen van de verruiming van het adviesbegrip in de Wft heeft Centerdata, het externe onderzoeksbureau, consumenten bevraagd aan de hand van een aantal scenario’s, waarbij soms geen en soms wel advies werd gegeven. Minister Kaag vat de resultaten kort samen: “Geen van de mogelijke veranderingen in de werkwijze van aanbieders leidde tot een significante verandering in de mate waarin consumenten advies inwonnen of verstandige keuzes maakten”. 

De resultaten van het onderzoek geven volgens ons juist aan dat uitbreiding van het adviesbegrip naar de beheerfase noodzakelijk is. Een consument heeft namelijk op dit moment geen idee wat de waarde en de status is van informatie die wordt ontvangen in de beheerfase. Is er sprake van een advies, of is er sprake van informatie die geen gericht advies bevat? Persoonlijk financieel advies en een gepersonifieerde reclame-uiting kunnen door een klant abusievelijk door elkaar worden gehaald. Dat zien wij ook terug in de resultaten van het onderzoek. 

Breid het adviesbegrip in de Wft weer uit naar de beheerfase
Doordat het Wft-begrip voor advisering op dit moment geen betrekking heeft op de beheerfase, kan de consument er in de beheerfase niet op vertrouwen dat wettelijke maatregelen en toezichtregels die voor de (Wft-)advisering gelden, ook van toepassing zijn op 'adviezen' in de beheerfase. Dit is natuurlijk enorm verwarrend voor een consument: waarom gelden kwaliteitswaarborgen wel voor het afsluiten van een complex financieel product, maar gelden deze waarborgen niet meer tijdens de beheerfase?  

En dat terwijl de gevolgen van verkeerde beslissingen en inschattingen over complexe financiële producten tijdens de beheerfase enorme impact kunnen hebben. Denk aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, een hypotheek of een overlijdensrisicoverzekering die niet vakkundig wordt doorgelicht als er zich wijzigingen in bepaalde levensfasen voordoen, bijvoorbeeld het krijgen of juist verliezen van een partner, het krijgen van kinderen, een nieuwe baan etc. Als het Wft adviesbegrip niet voor de beheerfase geldt, kan een consument een gepersonaliseerde reclame-uiting aanzien voor advies. Dit leidt gegarandeerd tot brokken. Vandaar dat wij voorstander zijn van uitbereiding van het adviesbegrip naar de beheerfase.

Vervolg 
Minister Kaag schrijft over het vervolgtraject: “De resultaten van dit onderzoek bieden waardevolle inzichten voor het overleg dat ik voer met verschillende belanghebbenden over een eventuele uitbreiding van het adviesbegrip in de Wft naar de beheerfase van financiële producten. Tijdens deze gesprekken staat de vraag centraal of consumenten voldoende beschermd worden en betere beslissingen nemen als persoonlijk advies in de beheerfase van een financieel product onder de bescherming van de Wft valt.” 

Omdat het huidige kabinet demissionair is, zal dit dossier aan het volgende kabinet worden overgedragen. Uiteraard blijven wij nauw betrokken bij dit dossier.