EC-voorstel voor Retail Investment Strategy (RIS) centraal op de BIPAR agenda Madrid

Europa wil dat meer consumenten deelnemen aan de beleggingsmarkt. Consumenten lopen nu inkomsten mis omdat ze hun geld op laagrenderende betaal- en spaarrekeningen laten staan. In verhouding met de VS is het aantal retailbeleggers in Europa bijzonder laag en de commissie wil met nieuwe regels (RIS) daar verandering in brengen.

Nieuwe regels

In eerst instantie wilde de Europese Commissie een Europees provisieverbod voor beleggingsverzekeringen en beleggingsproducten, zoals wij dat al in de Nederlandse markt kennen. Daarop kwam veel oppositie vanuit de lidstaten. Advies is voor veel mensen de belangrijkste trigger om überhaupt te gaan beleggen, en bekend is dat een provisieverbod slecht is voor de toegang tot advies. De commissie ziet nu af van een algeheel provisieverbod en komt in plaats daarvan met een breed pakket aan maatregelen die de bescherming van consumenten en het vertrouwen in de beleggingsmarkt moeten doen toenemen.

Onderdeel van het pakket met voorstellen is een beperkt provisieverbod voor distributie zonder advies en voor adviseurs die zich expliciet beroepen op onafhankelijkheid van hun advies. In andere situaties blijft provisie toegestaan, maar gelden verscherpte eisen zoals dat het advies gebaseerd moet zijn op ‘the best interest of the client’ en dat het product zelf voldoet aan het ‘value for money’-vereiste.  Daarnaast worden de eisen aan opleidingen aangescherpt, komen er nadere regels over marketingcommunicatie en komt er ook een verzekeringskaart voor levensverzekeringen.

Een deel van de maatregelen heeft ook impact voor markten met een provisieverbod, zoals Nederland, al is die beperkter dan voor lidstaten waar nog wel provisie is toegestaan. Deze maatregelen zien met name op de aanbieder die in het productontwikkelingsproces (POG) aan stringente eisen moet voldoen. Eisen zoals ‘the best interest of the client’ hebben echter ook impact op het advies in onze markt. Specifiek zien de maatregelen op de markt voor beleggingsverzekeringen (IDD), en beleggingsfondsen  en beleggingen ( MIFID II en Nationaal Regime).

Vervolgstappen

De lobby in Europa is in volle gang. Nu het voorstel van de commissie er ligt zullen de Europese Raad en het Europese Parlement daarop reageren en het voorstel amenderen. Het Ministerie van Financiën is betrokken bij de reactie van de Raad op het voorstel en daarmee is ook de Nederlandse lobby volop aan de gang. De RIS werkt door in verschillende richtlijnen waaronder de IDD, MIFID II en PRIIPs (level 1). Vervolgens zullen ook de Europese toezichthouders waaronder EIOPA nadere regels maken op die onderdelen waar de RIS naar verwijst en dat is een hele set aan regels level 2. Kortom een heel complex aan regels en aanpassingen die uiteindelijk tot doel hebben om de participatie van retailbeleggers te vergroten. De vraag die boven komt drijven na enkele dagen fors te zijn ondergedompeld in Europese wet en regelgeving is of alle nieuwe regels om consumenten nog beter te beschermen ervoor gaan zorgen dat meer mensen gaan beleggen? Of dat de hele set aan regels de kosten van advies en beleggen juist zo hoog maken dat de toegang tot de retailmarkt eerder beperkt wordt.

Samen met de collega’s in BIPAR zullen wij dit enorme regelproces kritisch volgen en zorgen dat de regelgever aandacht blijft houden voor de praktijk en de consument voor wie het allemaal is bedoeld.