AFM geeft duiding over provisietransparantie bij zorgcollectiviteit

Vanaf 1 juli 2024 moeten financieel adviseurs tijdens het advies- en/of bemiddelingstraject actief aan consumenten meedelen wat de dienstverlening inhoudt en welke provisie daartegenover staat. Op onze themapagina staat veel informatie over deze actieve provisietransparantie en hoe je daarmee om kunt gaan. Adfiz ondersteunt adviseurs met allerlei tools om de actieve provisietransparantie goed te implementeren. 

Rondom zorgcollectiviteiten zijn nog veel vragen in het kader van actieve provisietransparantie. Een vraag die wij aan de AFM hebben voorgelegd is wanneer een zorgcollectiviteit en de onderliggende zorgverzekeringen wel en wanneer niet onder actieve provisietransparantie vallen. De AFM heeft hier meer duiding over gegeven en adviseert om met behulp van twee vragen in te schatten of het onder actieve provisietransparantie valt of niet. 

Vraag 1: betreft het een schadeverzekering? 
De eerste vraag die je kunt stellen is of de overeenkomst die je beoordeelt als schadeverzekering gekwalificeerd kan worden. De zorgverzekering die onder een zorgcollectiviteit valt is hoe dan ook een schadeverzekering.  

Maar de collectiviteitsovereenkomst tussen zorgverzekeraar en (bijvoorbeeld) werkgever zal meestal niet als schadeverzekering gekwalificeerd kunnen worden. Het gaat hier meestal om een soort mantelovereenkomst of faciliteitenovereenkomst waaronder de werknemers een zorgverzekering kunnen sluiten. De collectiviteitsovereenkomst zelf zal dan ook niet onder actieve provisietransparantie vallen. Maar het is belangrijk om dit per situatie goed in te schatten.

Vraag 2: wat is de rol van de adviseur bij de (individuele) zorgverzekering? 
De verplichting om de provisie actief transparant te maken geldt voor de adviseur bij adviseren en/of bemiddelen. Als daar – bij de totstandkoming van een individuele zorgverzekering – geen sprake van is, geldt actieve provisietransparantie niet en is er sprake van execution only door de aanbieder. 

In de praktijk zullen veel adviseurs bij zorgcollectiviteiten actief zijn in het benaderen van potentiële verzekerden, zoals werknemers. Zo verzorgt de adviseur mailings aan potentiële deelnemers, richt landingspagina’s in met (online) adviesmodules voor zorgcollectiviteiten en verzorgt spreekuren op locatie om de werknemers te wijzen op de voordelen van de collectiviteit. In deze gevallen is er veelal sprake van bemiddelen en moet de adviseur dus actief transparant zijn over de provisie. 

Maar in het geval dat iemand zich, zonder tussenkomst van een adviseur, op de website van de zorgverzekeraar aanmeldt voor een zorgverzekering die onder een zorgcollectiviteit valt, is er geen sprake van adviseren en/of bemiddelen en hoeft de adviseur niet alsnog actieve transparant te zijn met betrekking tot de provisie. 

Advies: leg je overwegingen vast! 
Deze twee vragen van de AFM helpen verder bij het bepalen of ziektekostenverzekeringen die onder zorgcollectiviteiten vallen ook onder de regels van de actieve provisietransparantie moeten vallen. Maar ze bieden geen waterdicht antwoord: er zal per situatie moeten worden gekeken wanneer de adviseur wel en wanneer niet actief transparant moet zijn over de provisie. Het blijft een open norm, met ruimte voor eigen invulling. 

Als je goed vastlegt hoe en waarom je tot een bepaalde beslissing bent gekomen, zul je daar altijd met de toezichthouder over in gesprek kunnen gaan. Specifieke casuïstiek kun je aan de AFM voorleggen, waarbij de AFM graag wil dat je een beargumenteerd oplossingsrichting aanvoert.  

Wij adviseren dan ook in je beleid vast te leggen hoe je omgaat met zorgverzekeringen die onder een collectiviteit vallen. Daarbij is het een tip om ook in je dienstverlening met de contractant van de collectiviteit, bijvoorbeeld de werkgever of de gemeente, vast te leggen hoe je potentiële verzekerden benaderdt en wanneer je wel adviseert en/of bemiddelt en wanneer niet. Op deze manier kun je desgevraagd altijd aan de AFM aantonen dat je er goed over hebt nagedacht en dat je actieve provisietransparantie serieus hebt geïmplementeerd in je bedrijfsvoering.